logo mobile website Kenhcongnghe.vn

DNS cánh cửa bí mật của Internet và cách tối ưu mạng

Châu Linh - 3 Tháng 7, 2025

Giới thiệu tổng quan

Bạn có bao giờ tự hỏi làm thế nào mà khi bạn gõ một địa chỉ website dễ nhớ như "https://www.google.com/url?sa=E&source=gmail&q=google.com", trình duyệt lại có thể tìm đến đúng máy chủ của Google trong hàng tỷ máy chủ trên Internet không? Bí mật nằm ở DNS. Giống như một cuốn danh bạ điện thoại khổng lồ, DNS biến tên miền thành địa chỉ IP mà máy tính có thể hiểu được. Việc hiểu và tối ưu DNS không chỉ giúp bạn truy cập website nhanh hơn mà còn có thể vượt qua các hạn chế mạng, tăng cường bảo mật. Nếu bạn muốn biết DNS là gì, cách đổi DNS như thế nào, hay tìm kiếm DNS nhanh nhất, bài viết này sẽ là cẩm nang toàn diện dành cho bạn. Chúng ta sẽ cùng khám phá từ khái niệm, cách hoạt động đến những mẹo để làm chủ kết nối Internet của mình.

DNS là gì và vai trò thiết yếu

Để hiểu rõ cách Internet hoạt động, điều cơ bản nhất là nắm được DNS là gì. DNS (Domain Name System), hay Hệ thống tên miền, là một hệ thống phân giải tên miền thành địa chỉ IP và ngược lại. Như đã ví dụ ở trên, máy tính và các thiết bị mạng giao tiếp với nhau bằng địa chỉ IP (ví dụ: 172.217.160.142 cho Google), nhưng con người lại dễ nhớ các tên miền hơn (ví dụ: google.com). DNS chính là cầu nối giữa hai thế giới này.

Vai trò thiết yếu của DNS:

  • Phân giải tên miền: Chức năng cốt lõi nhất. Khi bạn gõ tên miền vào trình duyệt, DNS sẽ chuyển đổi tên miền đó thành địa chỉ IP tương ứng, giúp trình duyệt tìm đến đúng máy chủ chứa website.
  • Định vị dịch vụ: Không chỉ website, DNS còn giúp định vị các dịch vụ khác như máy chủ email, máy chủ FTP.
  • Cơ sở hạ tầng của Internet: DNS là một phần quan trọng và không thể thiếu của Internet. Nếu hệ thống DNS gặp sự cố, bạn sẽ không thể truy cập các website bằng tên miền.
  • Tăng tốc độ truy cập: Hệ thống DNS hoạt động hiệu quả giúp quá trình phân giải tên miền diễn ra nhanh chóng, góp phần vào tốc độ tải trang tổng thể.
DNS “người phiên dịch” để bạn kết nối Internet một cách dễ dàng
DNS “người phiên dịch” để bạn kết nối Internet một cách dễ dàng

DNS nhanh nhất và các lựa chọn hàng đầu

Việc sử dụng DNS nhanh nhất có thể cải thiện đáng kể tốc độ tải trang và độ phản hồi của Internet. Tốc độ của DNS phụ thuộc vào khoảng cách vật lý đến máy chủ DNS và hiệu suất của máy chủ đó.

Các địa chỉ DNS nhanh nhất và phổ biến:

  • Cloudflare DNS (1.1.1.1 và 1.0.0.1):

Được biết đến là một trong những DNS nhanh và riêng tư nhất thế giới.

Ưu điểm: Tốc độ cao, bảo vệ quyền riêng tư (không ghi nhật ký hoạt động), tích hợp các tính năng bảo mật.

  • Google Public DNS (8.8.8.8 và 8.8.4.4):

Rất phổ biến và đáng tin cậy.

Ưu điểm: Tốc độ tốt, ổn định, dễ nhớ.

  • OpenDNS (208.67.222.222 và 208.67.220.220):

Ngoài tốc độ, OpenDNS còn cung cấp các tính năng lọc nội dung (chặn trang web độc hại, trang người lớn) và bảo mật.

Ưu điểm: Bảo mật mạnh mẽ, có tính năng lọc nội dung tùy chỉnh.

  • DNS của nhà cung cấp Internet (ISP):

Mặc định khi bạn kết nối mạng.

Ưu điểm: Thường có độ trễ thấp nhất vì máy chủ gần bạn.

Nhược điểm: Có thể bị ISP theo dõi hoạt động duyệt web.

Để tìm DNS nhanh nhất cho vị trí của mình, bạn có thể sử dụng các công cụ như DNS Benchmark (phần mềm) hoặc GRC's DNS Benchmark (online) để kiểm tra độ trễ của các máy chủ DNS khác nhau.

Open DNS và lợi ích khi sử dụng

Open DNS là một trong những dịch vụ DNS công cộng đầu tiên và nổi tiếng, mang lại nhiều lợi ích vượt trội so với việc sử dụng DNS mặc định của nhà mạng.

Lợi ích khi sử dụng Open DNS:

  • Bảo mật nâng cao:

Chống lừa đảo (Phishing): OpenDNS tự động chặn truy cập đến các trang web lừa đảo, giả mạo để lấy cắp thông tin cá nhân của bạn.

Ngăn chặn mã độc: Giúp ngăn chặn kết nối đến các máy chủ chứa mã độc đã biết.

  • Lọc nội dung:

Đây là tính năng nổi bật của Open DNS. Bạn có thể tùy chỉnh các bộ lọc để chặn truy cập đến các loại trang web cụ thể (ví dụ: trang người lớn, bạo lực, mạng xã hội) ở cấp độ mạng. Rất hữu ích cho các gia đình có trẻ nhỏ hoặc doanh nghiệp muốn kiểm soát truy cập internet của nhân viên.

  • Tốc độ ổn định: OpenDNS có hạ tầng máy chủ toàn cầu, mang lại tốc độ phân giải tên miền nhanh và ổn định.
  • Không cần cài đặt phần mềm: Bạn chỉ cần thay đổi địa chỉ DNS trong cài đặt mạng hoặc router là có thể sử dụng.

Việc dùng Open DNS là một cách hiệu quả để tăng cường cả bảo mật và kiểm soát nội dung cho mạng của bạn.

Dịch vụ DNS với tính năng lọc nội dung và bảo mật
Dịch vụ DNS với tính năng lọc nội dung và bảo mật

DNS bị chặn và cách vượt qua hạn chế

Đôi khi, bạn có thể gặp tình trạng DNS bị chặn, khiến bạn không thể truy cập vào một số trang web hoặc dịch vụ nhất định. Tình trạng này thường xảy ra khi chính phủ, nhà cung cấp dịch vụ Internet (ISP), hoặc quản trị viên mạng chặn truy cập đến các máy chủ DNS cụ thể hoặc áp dụng kiểm duyệt nội dung.

Các dấu hiệu DNS bị chặn:

  • Bạn không thể truy cập một số trang web nhất định (ví dụ: Facebook, YouTube ở một số quốc gia) trong khi các trang khác vẫn hoạt động bình thường.
  • Trình duyệt báo lỗi "DNS_PROBE_FINISHED_NXDOMAIN" hoặc "This site can't be reached".

Cách vượt qua khi DNS bị chặn:

1. Đổi sang DNS khác:

Đây là cách đơn giản và hiệu quả nhất. Hãy thử đổi sang các DNS công cộng khác như Cloudflare DNS (1.1.1.1), Google Public DNS (8.8.8.8) hoặc OpenDNS (208.67.222.222).

Tham khảo cách đổi DNS ở mục trên.

2. Sử dụng VPN (Virtual Private Network):

VPN là giải pháp mạnh mẽ nhất. Khi bạn kết nối VPN, tất cả lưu lượng truy cập của bạn (bao gồm cả các yêu cầu DNS) sẽ được mã hóa và định tuyến qua máy chủ VPN. Điều này giúp vượt qua mọi hạn chế DNS ở cấp độ ISP.

VPN là gì và vpn dùng để làm gì? Nó giúp ẩn địa chỉ IP thực của bạn và khiến bạn như đang truy cập internet từ vị trí của máy chủ VPN, nơi không bị chặn DNS.

3.  Sử dụng DNS over HTTPS (DoH) hoặc DNS over TLS (DoT):

Đây là các giao thức mã hóa lưu lượng DNS, giúp ngăn chặn ISP hoặc bên thứ ba chặn hoặc theo dõi các yêu cầu DNS của bạn.

Nhiều trình duyệt hiện đại (Chrome, Firefox, Edge) có tùy chọn bật DoH trong cài đặt bảo mật và quyền riêng tư.

Khi DNS bị chặn, việc áp dụng các phương pháp này sẽ giúp bạn khôi phục quyền truy cập Internet không giới hạn.

Tầm quan trọng của DNS trong bảo mật mạng

Ngoài vai trò phân giải tên miền và tốc độ, DNS còn đóng một vai trò quan trọng trong bảo mật mạng, đặc biệt là khi kết hợp với các dịch vụ DNS có tính năng bảo mật.

Vai trò bảo mật của DNS:

  • Chống tấn công lừa đảo (Phishing): Các dịch vụ DNS bảo mật (như OpenDNS, Cloudflare DNS) có thể duy trì danh sách đen các tên miền lừa đảo hoặc độc hại. Khi bạn cố gắng truy cập một trang web trong danh sách này, DNS sẽ chặn kết nối, bảo vệ bạn khỏi bị lừa đảo.
  • Ngăn chặn mã độc (Malware): Tương tự như chống lừa đảo, DNS bảo mật có thể chặn truy cập đến các máy chủ hoặc tên miền được biết là chứa mã độc, ransomware hoặc command-and-control servers.
  • Bảo vệ khỏi DNS Spoofing/Cache Poisoning: Đây là các cuộc tấn công mà tin tặc cố gắng đưa thông tin sai lệch vào bộ nhớ cache của máy chủ DNS, khiến người dùng truy cập nhầm vào các trang web giả mạo. Các DNS uy tín có cơ chế bảo vệ tốt hơn chống lại các cuộc tấn công này.
  • Nâng cao quyền riêng tư: Việc sử dụng DoH/DoT giúp mã hóa các yêu cầu DNS, ngăn chặn ISP hoặc bên thứ ba theo dõi các trang web bạn truy cập.
Cấu hình DNS, tăng cường an ninh mạng của bạn
Cấu hình DNS, tăng cường an ninh mạng của bạn

Kết luận

DNS là một phần không thể thiếu của Internet, hoạt động thầm lặng nhưng đóng vai trò cực kỳ quan trọng trong mọi hoạt động trực tuyến của bạn. Từ việc hiểu rõ DNS là gì, cách đổi DNS để tối ưu hóa tốc độ và bảo mật, cho đến việc tìm kiếm DNS nhanh nhất hay khắc phục khi DNS bị chặn.

Với những kiến thức và hướng dẫn trong bài viết này, hy vọng bạn đã có cái nhìn toàn diện về DNS và có thể tự tin quản lý, tùy chỉnh cài đặt DNS trên các thiết bị của mình. Hãy làm chủ DNS để có một trải nghiệm Internet nhanh hơn, an toàn hơn và không giới hạn!

 

Bình Luận